2021: Gemotoriseerd verkeer neemt te traag af
Onze straten hebben dringend nood aan minder autoverkeer en meer voetgangers en fietsers. We zijn immers niet op de goede weg om de noodzakelijke modal shift naar meer duurzame verplaatsingen te halen. De terugkeer van het verkeer stemt veel burgers ook negatiever over hun straat dan in het rustigere coronajaar 2020. Dat vertellen de resultaten van de jongste editie van Straatvinken, de verkeerstelling door burgers op initiatief van de burgerbeweging Ringland. Onze wetenschappers van de Universiteit Antwerpen en HIVA – KU Leuven hebben nu ook alle verhalen verwerkt die straatvinken over hun straat instuurden voor de bijkomende leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer.
Enkele vaststellingen bij de telresultaten van Straatvinken
• De verkeersluwe editie van mei 2020 vond plaats in de volle lockdown van de eerste coronagolf. Ze vormde daardoor een unieke momentopname met minder verkeer in onze straten dan bij de voorgaande editie. Die verkeersluwe situatie heeft zich in 2021 niet doorgezet.
• Voor de vervoerregio Antwerpen moet volgens het Toekomstverbond tegen 2030 een modal split 50/50 gerealiseerd zijn. Nog maar de helft van de verplaatsingen mag tegen dan gebeuren met auto’s en vrachtwagens, ten voordele van duurzamere alternatieven (te voet, met de fiets of het openbaar vervoer). In de periode 2019-2021 daalde het aandeel gemotoriseerd verkeer te weinig om op de goede weg te zijn om die doelstelling te halen.
• De cijfers in de stad Antwerpen toonden zelfs een lichte stijging van het aandeel gemotoriseerd verkeer (vooral auto’s, maar ook vracht- en bestelwagens).
De telresultaten vormen een wake-upcall: het gemotoriseerde verkeer neemt te traag af. Het is duidelijk dat corona geen aanleiding geweest is tot een trendbreuk naar meer duurzamer verkeer.
Enkele vaststellingen bij de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer
• Rustigere straten met minder autoverkeer en meer sociale interactie tussen buren – denk aan de vele buren die elkaar hielpen – deden tijdens de lockdown heel wat straten opleven. Na de lockdown was er echter een toename van het verkeer. Dat leidde tegenover 2020 tot zo’n 30 procent meer verhalen van deelnemers die negatieve gevoelens uitten over hun straat.
• Een derde meer deelnemers raadden ook af om in hun straat te komen wonen.
‘Met straten die gedomineerd worden door auto’s is er weinig of geen ruimte om de verkeersveiligheid en verkeersdrukte te verbeteren, de ruimte voor voetgangers en fietsers te vergroten, of geluidsoverlast en het gebrek aan groen aan te pakken’, stelt professor Thomas Vanoutrive, die het onderzoek begeleidde vanuit de Universiteit Antwerpen.
Evolutie naar meer elektrische auto’s volstaat niet
De overheid besliste onlangs het wagenpark sneller te vergroenen. Elektrische wagens zijn inderdaad beter voor de luchtkwaliteit. Maar ze dragen niet bij aan andere cruciale aspecten die de leefbaarheid van straten bepalen.
‘Ons onderzoek toont aan dat er meer moet gebeuren om op straatniveau een verduurzaming van het verkeer te realiseren. Onze overheden en andere betrokken actoren staan nog voor een grote uitdaging’, besluit professor Huib Huyse, begeleider van het onderzoek vanuit HIVA – KU Leuven.
Bekijk de resultaten van 2021
• Alle telresultaten van de deelnemende straten vind je via de stippenkaart van Straatvinken.
• Op basis van de gedeelde verhalen maakten onze onderzoekers voor alle deelnemende straten opnieuw een digitaal rapport. Die ‘leefbaarheidsbarometer’ geeft weer hoe burgers zich voelen in hun straat, hoe graag ze er wonen en waarom (niet). Benieuwd? Grasduin in de honderden verhalen en bekijk de overzichtelijke grafieken op het interactief platform met leefbaarheidsbarometer van straat-O-sfeer. (Het opladen van het platform duurt 5 à 10 seconden).
Vijfde editie op donderdag 19 mei 2022
Dit jaar telden burgers in 264 van de 300 Vlaamse steden en gemeenten een uurtje het verkeer, waarmee Straatvinken steeds meer belangstelling geniet. Niet iedereen blijkt evenwel elk jaar opnieuw mee te doen. Onze wetenschappers roepen op dat toch te doen. Want alleen zo kunnen we een trend vaststellen: worden onze straten gezonder of net niet? Kruis dus nu al aan in je agenda: op donderdag 19 mei 2022 van 17 tot 18 uur tellen we opnieuw!