Al meer dan 60 gemeenten doen mee met verkeerstelling Straatvinken

Vanaf vandaag kunnen burgers in heel Vlaanderen zich inschrijven om op donderdag 22 mei tussen 17 en 18 uur met Straatvinken het verkeer te tellen in hun straat. Hoe ze hun straat persoonlijk ervaren, kunnen ze vervolgens laten weten via de straat-O-sfeer-vragenlijst. Al meer dan 60 gemeenten roepen hun bewoners op om deel te nemen aan de achtste editie van dit burgerwetenschapsonderzoek. De ondersteuning van de lokale besturen is zeer belangrijk met het oog op de noodzakelijke modal shift naar duurzamer verkeer.

Het burgeronderzoek Straatvinken is een initiatief van de Ringland Academie, de UAntwerpen en HIVA - KU Leuven, en krijgt financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid. Het kent dit jaar zijn achtste editie. Opnieuw vinken burgers een uur lang in hun straat elke passerende voetganger, fietser, step, tram, bus, auto en bestel- en vrachtwagen af. Via de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer verzamelt het burgeronderzoek verhalen van bewoners over hoe ze hun straat dagelijks ervaren.

Modal shift stagneert

Bij de verkeerstelling in 2024 brachten straatvinkers met pen en papier op meer dan 2.000 telpunten één uur lang het verkeer in hun straat in kaart. Daaruit bleek dat er weinig beweging zit in de modal split, de verdeling van verplaatsingen tussen verschillende vervoerswijzen. De noodzakelijke shift naar duurzamere vervoerswijzen stagneerde.

‘Ondanks welwillende beleidsinitiatieven blijft de verkeersdrukte hoog en is het gebruik van auto’s, bestelwagens en vrachtwagens nog steeds dominant. De huidige veranderingen zijn te traag en het is tijd dat de nieuwe besturen daar opnieuw prioriteit aan geven’, concludeerde mobiliteitsexpert Thomas Vanoutrive, die vanuit de UAntwerpen het burgerwetenschapsonderzoek begeleidt. De doelstelling van de Vlaamse overheid is immers dat 50% van alle verplaatsingen tegen 2030 op een duurzame manier gebeurt: te voet, met de fiets of het openbaar vervoer. 

Ongelukkige bewoners

Die ‘stilstand’ zorgt ook voor ongelukkige bewoners, bleek uit de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer. De twintig factoren van de vragenlijst wijzen jaar na jaar eenduidig in dezelfde richting, stelde prof. Huib Huyse, die dat deel van het leefbaarheidsonderzoek coördineert vanuit HIVA - KU Leuven. ‘In straten waar de verkeersdruk laag is, zijn mensen simpelweg gelukkiger. Het gevoel van veiligheid gaat significant omhoog wanneer de verkeerssnelheid en -druk laag zijn. Ook in straten met een betere modal split, waarbij meer mensen gebruikmaken van de fiets of het openbaar vervoer, wordt de kwaliteit van de leefomgeving als beter ervaren.’

Lokale besturen

De resultaten van Straatvinken en straat-O-sfeer bieden waardevol materiaal voor het lokale mobiliteitsbeleid, de heraanleg van straten, wijkanalyses en adviesraden. Daarom moedigt Straatvinken de steden, gemeenten en districten aan hun inwoners op te roepen om deel te nemen. Al meer dan 60 lokale besturen zegden hun medewerking toe. Andere gemeenten kunnen nog steeds inschrijven.

Eén uurtje tellen op donderdag 22 mei
De verkeerstelling vindt dit jaar plaats op donderdag 22 mei. In heel Vlaanderen vinken burgers van 17 tot 18 uur elke verkeersbeweging in hun straat af op een telformulier. Geïnteresseerden kunnen zich vanaf vandaag registreren op straatvinken.be om mee te tellen. Wie dat doet vóór 15 mei, maakt kans op een van de acht unieke Straatvinken-stoelen die voor deze achtste editie verloot worden. Vanaf vandaag kunnen tellers én niet-tellers ook de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer invullen.

Prof. Thomas Vanoutrive: ‘We roepen burgers op om elk jaar opnieuw te tellen en te vertellen. Alleen zo kunnen we nagaan of er evolutie zit in hoe ze hun straat ervaren en of we de gewenste modal shift naar duurzamer verkeer realiseren.